In het vorige blog heb ik geschreven over de visie van onze beroepsgroep. Zij proberen aan te geven waarom je gebruik moet maken van een accountant. In dit blog ga ik wat dieper in op de verschillen met een administratiekantoor.
Onderscheidend vermogen mkb-accountant
De hamvraag blijft natuurlijk: waar zit nu precies dat onderscheidend vermogen van de mkb-accountant? Op welke punten wint de mkb-accountant het met voorsprong van het administratiekantoor? Lastig, want de gemiddelde mkb’er lijkt de verschillen tussen de mkb-accountant en het administratiekantoor in de praktijk nog steeds nauwelijks te zien, terwijl deze er wel degelijk zijn.
De mkb-accountant onderscheidt zich van het administratiekantoor op de volgende punten:
- Deskundigheid
- Kwaliteitsbeheersing
- Blijven leren (permanente educatie)
- Zekerheid verschaffen (assurance)
- Calamiteiten en continuïteit
Het wordt hieronder nog verder uitgelegd.
Deskundigheid
De mkb-accountant kan bogen op een brede accountantsopleiding op ten minste hbo-plus- of universitair niveau. Daarnaast hebben veel mkb-accountants bijvoorbeeld ook een fiscale opleiding op ten minste hbo-niveau gevolgd. Dat zegt enerzijds iets over het denkniveau van de accountant en anderzijds iets over het werkniveau, waarbij hij/zij de brede adviesfunctie richting mkb’er perfect kan vervullen. Bij een administratiekantoor is het maar afwachten welk werk- en denkniveau de medewerkers hebben. Van de pakweg 20.000 administratiekantoren in Nederland (bron: ‘Cijfers en Trends’, augustus 2014) is slechts 5 procent aangesloten bij een beroepsorganisatie: NOAB. Om lid te worden van deze organisatie geldt een minimumopleidingsniveau van MBA (Boekhoudopleiding op mbo-niveau, en niet te verwarren met de universitaire, bedrijfskundige master MBA). Bij de andere 95 procent heeft de mkb’er garantie tot aan de voordeur.
Kwaliteitsbeheersing
Accountantskantoren vallen onder een kwaliteitsbeheersingsstelsel, waarbij periodieke toetsing op organisatieniveau een wezenlijke controle vormt op de werkzaamheden binnen het kantoor. Dat biedt zekerheid voor de mkb’er. Administratiekantoren kennen óf geen enkele kwaliteitsborging (zij zijn bij geen enkele organisatie met een leidend stelsel aangesloten), óf er is sprake van een borging (NOAB) die qua zwaarte totaal niet kan wedijveren met die van accountantskantoren.
Permanente educatie
De mkb-accountant is verplicht om binnen een driejaarstermijn 120 PE-uren te halen. De beroepsorganisatie draagt daarbij verplichte onderwerpen aan die de kwaliteit van de accountantsdienstverlening voor de mkb’er borgen. Een administratiekantoor kent geen enkele eis ten aanzien van het up-to-date houden van kennis, behoudens de 5 procent NOAB-leden. De NOAB-eis van minimaal 32 uur in twee jaar tijd valt echter in het niet bij de educatie-eisen van de mkb-accountant.
Assurance en indirecte assurance
‘Accountant’ is een wettelijk beschermde titel. De titel accountant heeft zijn waarde de afgelopen honderd jaar bewezen. En niet voor niets. Ondertussen mag iedereen zich boekhouder of administrateur noemen, met alle gevolgen van dien. Alleen accountants mogen bij wet financiële verantwoordingen certificeren. Veel mkb’ers zijn echter niet controleplichtig, waardoor ze niet gedwongen kunnen worden om een accountant in de arm te nemen. De mkb’er die bewust wel een mkb-accountant inschakelt, geeft daarmee een positief signaal af richting stakeholders als de Belastingdienst en de bank. Zij zien de accountant als dé deskundige op het gebied van verslaggeving en controle. In die zin wordt bijvoorbeeld ook bij samenstelopdrachten indirecte zekerheid verschaft aan deze gebruikers (conclusie ‘Imago van de accountant in het MKB’, NEMACC, juli 2013). Op dit gebied lopen mkb-accountantskantoren beduidend voor op administratiekantoren.
Calamiteiten en continuïteit
Bij mogelijke geschillen tussen de mkb’er en de accountant bestaat de mogelijkheid om het geschil voor te leggen aan een klachtencommissie of tuchtrechter. De meeste administratiekantoren kennen een dergelijke routing niet. Slechts een civiel-juridische route is dan een optie voor de mkb’er. En die is duur. Daarnaast heeft het accountantskantoor de verplichting om een waarnemingsovereenkomst te hebben. Dat betekent dat de continuïteit van de werkzaamheden voor de mkb’er altijd gewaarborgd is. Administratiekantoren kennen deze verplichting niet.